Hoe werk je rond emoties met ons emotiegezichtje?

De emoties. Wat een thema.

We weten ondertussen dat het emotioneel welzijn van kinderen een belangrijk fundament is waarop een heel leven lang wordt verder gebouwd. We weten dat het goed is om de gevoelens van onze kindjes te erkennen, ze mogen er zijn. Ook de boze, de teleurgestelde, de twijfelende, de verdrietige. We weten het, maar hoe doe je dat dan? Hoe ga je met je kind in gesprek over emoties? ( Ja, ook met je peuter of kleuter.) Hoe leer je je kind goed voelen? ( En dat betekent niet per se “zich goed voelen”.) Maar ook, en dit is heel belangrijk, hoe oefen je om dat voelen te benoemen?

Het Studio Tosti emotiegezichtje kan hierin een opstapje zijn. Je kan het op heel veel verschillende manieren gebruiken en dat is lang niet alleen op moeilijke of verdrietige momenten.

Spel

Eerst en vooral is er natuurlijk spel. Laat je kind maar ontdekken wat er in dat zakje zit. Je hoeft er eigenlijk ook niet bij te vertellen dat het een emotiegezichtje is. Observeer het even, wat gebeurt er? Schuift je kind het aan de kant? Laat het maar gebeuren.

Heb je tijd en ruimte om mee te spelen? Dan kan je wat vragen stellen, bv.; Wat is dit? O, een oog zeg je? En wat hebben we hier nog? Wat gebeurt er als we de mond omdraaien? Dit vind ik een heel grappig gezicht, kan jij het nog grappiger maken? Nu kijkt het kindje een beetje droevig denk ik, wat denk jij? ...

Zo rol je vanzelf op een speelse manier in interactie over emoties.

Dit kan een heel laagdrempelige manier zijn om

• spreken over gevoelens positief te stimuleren
• als ouder inzicht te krijgen in de gevoelswereld van je kind én omgekeerd

Tip: je kan er ook echt een spelletje van maken.

Bv. Iemand legt een gezichtje, de ander mag raden welk gevoel er werd gelegd. Klopt het? Super, laat benoemen waarom dat gevoel werd herkend. Klopt het niet? Hoe zou jij dat specifieke gevoel dan wel hebben gelegd? Waarom dacht je dat het over een ander gevoel ging?

Of laat een gezichtje leggen en iemand anders een verhaal vertellen waar dat gevoel in voorkomt, dat kan uit de eigen beleving zijn, of iets helemaal verzonnen.

Het emotiegezichtje als een tool

Een kinderleven is niet altijd rozengeur en maneschijn. Het is hard werken en het kan heel vermoeiend zijn. Merk je dat je kind het lastig heeft om een situatie, een gevoel, een ervaring,... een plaats te geven? Dan kan je het emotiegezichtje doelbewust inzetten.

Bijvoorbeeld:

• Om een gesprek te starten: Kom, we gaan samen even zitten. Ik zie dat je boos bent, heb ik dat juist? O, je weet het zelf niet zo goed? Dat snap ik. Ik heb het emotiegezichtje bij, kan je me misschien even tonen hoe het juist zit? ( Als je kind het gezichtje dan al kent vanuit het samenspelen hebben jullie een streepje voor. )
  
  Of: Wat is er aan de hand? Je zet al de hele ochtend het kot op stelten. Van waar komt die energie? We leggen samen even het emotiegezichtje. Aha! Vind je het zo leuk dat je straks kan gaan logeren dat je niet meer kan wachten en aan niets anders kan denken? ( We zullen nog even gaan wandelen, misschien kan je al een tekening maken voor oma,..)

• Om de binnenwereld actief te veruitwendigen: Soms krijgen kinderen ( net als volwassenen trouwens ) het gewoon niet gezegd. Het ìs ook niet gemakkelijk; hoe voel ik mij nu precies? ( Probeer het zelf maar eens, op dit eigenste moment.) Het kan dan helpen om als ouder te benoemen wat jij ziet gebeuren. Ik heb op het emotiegezichtje een kindje gelegd dat een beetje twijfelt, omdat ik dat aan jou gezicht denk ik ook zie. Klopt dat? Nee? Kan jij het gezichtje proberen veranderen zodat het beter klopt? Vertel me eens wat er nu ligt...
  
  Maar ook andersom, bv. na een ruzie: Wil je even komen kijken? Ik heb een moe gezichtje gelegd. Want zo voel ik me. Ik ben vermoeid en daardoor heb ik een kort lontje... Hoe voel jij je nu na onze ruzie?

• Om te leren interpreteren : Tranen van geluk? Hé Hoezo? Dus huilen kan ook blij zijn? En lachen is soms triestig? Nu wordt het wel heel ingewikkeld, wat ik zie of denk te zien is dus niet altijd wat de ander voelt? Hoe kan ik daar dan achter komen?

• Om te reflecteren: bv. voor het slapengaan een keer geen verhaaltje maar een gezichtje leggen. Hoe voelde je je vanmorgen? Hoe was het vanmiddag? Hoe voel je je nu? Hoe zou je morgenvroeg graag wakker worden?

• Om te filosoferen: Ik voel me moe vandaag. Is “moe” een gevoel? Of de staat van je lichaam? Of kan het allebei zijn? Zijn er verschillende soorten moe?

• Vul zelf maar aan!

En ook nog dit

We leren onze kinderen heel vaak kennismaken met “de basisemoties”. Boos, verdrietig, bang, blij. We hangen daar ook graag kleuren aan vast, rood, blauw, groen, geel. Als we het willen hebben over gemixte gevoelens zeggen we vaak: “soms voel je alles door elkaar en dat mag en dat is ook normaal”. ( Dat is dan bruin, of veel gekribbel.) We vergeten hier een heel belangrijk luik: het gevoel concreet benoemen. Als er iets is wat ons emotiegezichtje heel mooi doet, is het ruimte geven aan nuance. De monden zijn niet alleen maar boos of vrolijk, de ogen kijken niet per se verdrietig. De wenkbrauwen zijn niet echt woedend of verwonderd. Maar ze zouden het wel kunnen zijn.

Wat zie jij, als papa, mama, grootouder, tante, buurman,... als je naar de gezichtjes hieronder kijkt?

  

 

 

 

Gun kinderen woorden als ; onmachtig, zielsgelukkig, vertwijfeld, verbouwereerd, overweldigd, gefrustreerd, ontroerd, eenzaam, verzot op, radeloos verloren, tevreden, gelaten, opgewonden, onstuimig... en wat gek is: ook deze dingen kan je door elkaar en naast elkaar zijn.

Vergeet er zeker ook niet bij te zeggen: voelen kan en mag je ook in stilte. ( Er zijn trouwens zoveel gevoelens waar geen woorden voor zijn.) ;-)